Otistik Çocuklar İçin Oyunlar

Otistik çocuklar için oyunlar; çocuğun kendilerini daha anlamlı yollarla eğlendirmesi, başka insanlarla etkileşim kurması ve önemli bilişsel becerileri öğrenme konusunda fırsat alanı oluşturur.

Otizmli çocuklara oyun becerilerini öğretmenin en doğru yöntemi ise başlangıç olarak spesifik oyun becerilerini çok yapılandırılmamış bir şekilde öğrenmektir.

Buna bağlı olarak:

• Oyun becerisi, küçük ve büyük adımlara bölerek her seferinde bir adımı öğretmekle başlayabilirsiniz. Evde otizm oyunları öğretirken çocuk bu oyunları öğrenme konusunda başarı gösterdiğinde, bir sonraki adım eklenebilir. (Çocuk patates kafaya göz ekledikten sonra, kollarını ve kulaklarını ekleyebilir gibi)
• Beceriyi öğretirken ona rol model olmayı denemek işe yarar (örnek vermek gerekirse: çocuk yetişkini seyrettiğinde, Legoları kullanarak kendi kulesini yapmayı öğrenir)
• Pekiştirme çalışmalarına öncelik vererek, çocuğun davranışlarına övgü vermek doğru bir adımdır. Çocuk bu verinin doğruluğunu gelişmiş şekilde gösterdiğinde, art arda gelen denemeleri güçlendirerek övgü vermeye devam edilmelidir,
• Çocuğun, yapılandırılmış bir ortamda bu beceriyi tekrar etmesi için fırsat alanı oluşturulması gerekir,
• Yapılandırılmış olan bu ortamda, öğrenme fırsatlarının kısa ve tadında olması, bu görevin çocuğa keyifli gelmesini ve oyun konusunda motive olmasını sağlar,
• Dış müdahaleleri yavaş yavaş azaltarak, bu sayede çocuğun oyun oynarken bağımsız olması sağlanır. Diğer yandan müdahaleleri zaman içerisinde sistematik şekilde soluklaştırmak önemlidir,
• Yapılan etkinliği heyecanlı ve eğlenceli tutmaya devam etmek gerekir.

Otizmli çocuk oyun görevlerini uzun süre boyunca bağımsız bir şekilde tamamlayarak, yapılandırılmış olan ortamdaki becerilerine ulaştığında, bu beceriyi çok daha doğal ortamlarda uygulamaya ve geliştirmeye başlayabilir. Oyuncakları evin diğer odalarında, okulda ve arkadaşları ile aynı ortamda genelleyerek, bu sayede çocuğun böyle sosyal ortamlarda öğrendiği becerileri kullanmasını sağlar.

Otizmli Çocukların Oynayabileceği Oyunlar

Çocukların sosyal ve dil becerileri; birbiriyle etkileşime girdiklerinde gelişim gösterir. Problem çözme ve yaratıcılık becerilerinin gelişimi açısından önlerinde olanlarla oynamanın birbirinden farklı yollarını düşündüklerinde çok daha fazla ilerleme gösterir. Otizmli olsun ya da olmasın, her çocuk için oyun çok önemlidir ve oyunun faydalarından yararlanarak çocukların genel gelişimine katkı sağlamak mümkündür.

Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların yetiştirilmesinden göz önünde bulundurulması gereken birçok unsur olmasının yanı sıra, anne babaların diğer anne babalar gibi yapması gereken bir şey vardır. Buda çocukların oynamasına izin vermek ve onların oyununa dahil olmaktır. Eğlenceli aktiviteler ve oyunlar; otizmli çocukların genel gelişimine katkı sağlamak açısından çok önemli bir rol oynar. Bu noktada ebeveynler; dil, iletişim, davranış ve sosyal becerileri gibi belli sorun alanlarını hedef alan eğitici oyunları tercih etmelidir. Bu durum aslında bir taşla iki kuş vurmak anlamına gelir. Otizm spektrum bozukluğu için alanında uzman doktorların ve terapistlerinde önerdiği bazı oyunlar vardır.

Bunlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Eşleştirme oyunları: otizmli çocukların ihtiyaç duydukları beceri olan ayrıntılara yakından dikkat etme becerisini geliştirme konusunda etkilidir. Bir kişiyi ya da durumu yalnızca görsel ipuçlarından yola çıkarak anlamaya çalışırlar. Yüz ifadeleri ve duyguları içeren eşleştirme oyunları, daha sonraki dönemlerde çocuğun sosyal becerilerini geliştirme açısından son derece fayda sağlar.
• Aksiyon Oyunları: Eylemlerle beraber geleneksel tekerlemeler söylemek, otizmli çocukların dil gelişimine katkı sağlamak açısından büyük bir yol kat etmeyi sağlar. Coşkulu şarkıları yavaş bir şekilde söylemek ve şarkıyı söylerken abartılı hareketler yapmak, otizmli çocukların ilgisini çeker. Çocuklarında basit aktiviteleri yapmasını gerektiren çocuk şarkılarından faydalanarak, sonrasında çocuğunda bu eğlenceye dahil olmasını sağlamak mümkün hale gelir.
• Masa Oyunları: Masa oyunları sadece otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için değil, tüm çocuklar için oldukça ideal bir oyundur. Masa oyunları ile birlikte çocuklar kuralları ve sıralamaları öğrenir. ‘’Komik yüzler’’ gibi çocuklardan yüz ifadelerini bulması talep edilen çocuk gelişimine faydalı olacak birçok farklı oyun vardır.
• Role Dayalı Oyunlar: Role dayalı olan oyunlar, çocukların tek başına oyun oynarken bile dil becerilerini geliştirmeye faydası olan oyunları kapsar. Bunun sebebi oynadıkları role ait olan konuşmaları ve kelimeleri denemelidir. Bir doktor ya da bir garson rolü yaparken, bu role uygun şekilde hareket etmenin ne anlama geldiğini anlama becerisini kazandırmak konusunda bu oyunlar oldukça faydalıdır.

Otizm Spektrum Bozukluğunda Oyun Oynamanın Önemi

Özellikle 3 yaş otizm oyunları; otizmli çocukların özel eğitim sürecine istekliliğin artırılması, motor becerilerin geliştirilmesi, yeni becerilerin öğrenilmesi ve iletişim yeteneğinin çok daha güçlenmesi için önemli imkânlar sağlar. Söz konusu olan oyun sürecinde çocuklar hem zihinsel hem de kas becerilerini geliştirme fırsatı yakarlar. Çocuklar farklı oyunlar oynayarak nesneleri ayırt edebilmesi, hangi nesneyi nerede kullanması gerektiğini ve birbirinden farklı yapıdaki nesneler arasında ilişki kurmayı öğrenirler. Günlük hayatın içerisine yemek yeme gibi birçok farklı temel ihtiyaç, bu oyunlar sayesinde kendi başına karşılanmaya başlar.

Ayrıca oyun oynamak, otizmli çocukların dil ve hatta okuma yazma becerilerine de olumlu katkıda bulunur. Çocukların erken dönemde oynamaya başladığı bu oyunlar, ilerleyen zamanlarda dil eğitimlerinde direkt olarak katkı sağlayarak öğrenme sürecini destekler niteliktedir.

Normal gelişim gösteren çocuklar; çevresinde olup biteni izleyerek, rol modellerini ve düzenli etkinlikleri çoğunlukla kendiliğinden ayrıştırmaya başlar. Büyüklerini mutfakta yemek hazırlarken gören bu çocuklar, büyüklerin küçüklere karşı koruyucu bir rol sahiplendiğini doğrudan kavrayarak bu öğretileri oyuna taşıyabilir.

Tüm bu farklılıklardan kaynaklı, otizmli bireyler için oyun etkinlikleri düzenlenirken hassas davranmak da fayda vardır. Kişilerin otizm etkisinden kaynaklı olarak kişisel özelliklerinin yanı sıra, karakterlerinden kaynaklı çekinceleri ve tercihleri de mutlaka hesaba katılmalıdır. Otizmli çocukların her birine uygun iletişim ve oyun uygulamaları tasarlanmalı ve çocuk teşvik edilmelidir. Oyun ve iletişim becerilerinin gelişim hızının her çocukta birbirinden farklı olabildiğinin unutulmamasında fayda vardır.

Otizmli çocukların iletişim, dil ve dikkat toplama gibi yetenekler konusunda yaşadığı zorluklar, yaşıtları ile sosyalleşirken ve yakın çevreleri ile ilişkilerinde sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu farklılıklar, temel etkileşimleri yaşıtlarında çok daha zor bir şekilde gerçekleştirmelerine yol açar. Duygu ve ihtiyaçlarının aktarılamaması, otizmli bireylerin toplum içerisinde yer almalarını zorlaştırır. Sosyal çevrelerinde var olan farkındalık eksikliği, otizmli bireylerin temel yeteneklerini geliştirmek amacıyla duyduğu sağlıklı koşullara ulaşmalarını daha zor hale getirebilir. Otizmli bireyler için özellikle iletişimle alakalı olan konularda, toplumdaki uygun davranışları bilmek ve buna uygun davranmayı öğrenmek, diğer çocuklara göre çok daha büyük bir mücadele gerektirebilir. Bu yüzden otizmli bireyler, kendileri ile iletişim kuran çocukların etkileşim kurma teklifine beklenenden çok daha farklı tepkiler verebilir. Bu farklılıkları yoğun duygularla hisseden otizmli bireyler, iletişim başlangıçları kurmak konusunda daha çekimser bir yaklaşım sergileyebilir.

Oyun Terapileri Meryem Yerli ’de

Normal gelişim gösteren çocuklar günlük hayatlarının taklidini oyunlara daha rahat bir şekilde taşıyabilirken, otizmli çocuklar oyun etkinliğine katılırken özel bir pekiştirme ve destekleme çabasına ihtiyaç duyar. Otizmin seyri incelendiğinde, otizmli çocukların çok daha erken dönemlerden itibaren oyun becerisini geliştirmek konusunda zorlandığı görülür. Çocuklar, oyuncaklarla sınırlı bir şekilde iletişime geçebilirken, nesneleri işlevsel şekilde kullanmak konusunda zorluk çekerler.

Teşvik ile oynatılan oyunlar, otizmli çocukların ileri dönemlerde kendi yaşamına destek niteliği taşıyan bir öz çalışma yapabilmesine fırsat tanır. Bu anlamda çocuğun yaratıcılığını kullanabilme yeteneği gelişirken, oyuncak formundaki nesneleri farklı bir amaca ulaşmak için verimli şekilde kullanabileceğini fark edebilmesini de sağlar. Otizmli çocuklar, okul dönemi ve olgunluk döneminde daha rahat bir yaşam sürebilmesi için oyunlarla desteklenmelidir.

Otizmli bireylerin kişisel ihtiyaçlarından yola çıkarak en uygun oyunları hayata geçiren Meryem Yerli, otizm spektrum bozukluğunun çocukların yaşamında büyük bir sorun teşkil etmesin engelleyen nitelikli çalışma prensibi ile ön plana çıkar. Kurum olarak önceliğimiz daima çocukların gelişimine uygun tedavi ve terapilerle katkı sağlarken, onları hayata hazırlamak olduğundan; çocuğunuza sıcak bir ortamda kişiye özel tedavi planlamalarını hayata geçirmeye devam ediyoruz. Sizde Meryem Yerli kalitesini deneyimlemek ve çocuğunuza bir iyilik yapmak için web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak hemen bize ulaşabilirsiniz. Uzun yıllardan bu yana özel eğitimde kalite, güven ve huzur ortamı ile dikkat çeken Meryem Yerli sizi bekliyor.