Uyum sağlama becerisi olarak da bilinen sosyal iletişim becerileri, çocukluk çağında kazanılan bir davranış biçimi olduğundan çocuk dünyaya geldiği andan itibaren son derece önemlidir. Bu becerinin gelişmesi ve çocuğun sağlıklı bir yetişkin olabilmesi için bu becerinin erken çocukluk döneminden itibaren doğru şekilde desteklenmesi gerekir.
İnsanın sosyal bir varlık olması, hayatının ilk yıllarında olan bebeklik döneminde itibaren bir şekilde iletişim kurmaya çalışmasından bellidir. Tipik gelişim gösteren bebekler, yaklaşık olarak 8 ay civarında iletişim amaçlı davranışlar göstermeye başlar. Bu dönemde bebeğin gösterdiği; yetişkinlerle göz teması kurma, istemediği şeyi reddetme, etkileşime geçme, iletişim kurmak amaçlı jest ve mimiklerini kullanma, iletişimi senkronize şekilde devam ettirebilme, nesnelere uzanma ve ilgisini çeken nesneleri yetişkine göstermek için istekli olması, ortak dikkat kurarak gülme ve bakışma, karşısındaki kişiyi taklit etme becerisi, aslında ilişkideki iletişim kurmanın temeli olarak kabul edilir. Yani sağlıklı olan çocuklar 10- 12. Ayda bu beceriler ortaya koysa bile, doğru bir sosyal iletişim becerisine sahip olabilmesi için bu dönemde bebeklerin anne ve baba tarafından mutlaka gerektiği şekilde desteklenmesi gerekir. Aksi takdirde çocuk büyükçe bu becerinin geri kalması, büyüdüğünde insanlarla iletişim kurma ve kendini ifade etme konusunda zayıf kalmasına neden olur. Bu durum özgüvensizlik başta olmak üzere birçok farklı sosyal sorunla karşı karşıya kalmasına neden olacağından, çocuk için istenmeyen sorunların ortaya çıkmasına neden olur.
Bireyin davranışlarının anlamlandırabilmek, yaşanan olaylara doğru ve etkili tepkiler verebilmesi yetisi ve bir ortam içerisinde sosyal sorumluluklarını yerine getirmesini sağlamayı öğrenecek şekilde davranışlar sergilemesi sosyal beceri olarak isimlendirilir. Çocukların bu becerileri kazanması, sosyal ilişkileri kurarken özgüvenli olabilmesi açısından oldukça önemlidir. Her çocuğun kişisel ihtiyaçları yaşına göre duygusal ve akademik olarak değişkenlik gösterir. Bebeklik döneminden itibaren sosyal gelişimi gerektiği şekilde desteklenmeyen çocuklarda ilerleyen süreçlerde sosyal iletişim becerilerinde eksiklik oluştuğu söylenebilir. Çocuklarda sosyal iletişim becerilerini dünyaya geldiği andan itibaren geliştirmek için yapılması gerekenler şu şekilde sınıflandırılabilir:
Sosyal iletişim becerilerinin kazandırılmasında ebeveyn desteğinin önemi çok büyük bir yere sahiptir. Anne ve bebek ilişkisi ile başlayan bu dünyaya uyum sağlama sürecinde verilen destek, hayatın ilerleyen dönemlerinde çocuğun sosyal yaşantısının verimli olabilmesinde çok büyük bir rol oynar. İhtiyaçlarının zamanında anlaşıldığını ve hemen karşılandığını fark eden bebek ile annesi arasında güvenli bağlanma bu sayede oluşur. Bu sayede bu bebeklerin sosyal becerileri çok daha iyi gelişebilir. Bunun için bebek dünyaya geldiği andan itibaren onun ihtiyaçlarına zamanında yanıt vermek, onunla sürekli göz teması kurarak konuşmak, ona sık sık dokunmak duygusal ve sosyal becerilerinin gelişmesi konusunda çok etkili bir yardımcı olacaktır.
Çocukların sosyal iletişin becerilerini geliştirmek konusunda onunla iletişim kurmanın çok önemli olduğu söylenebilir. Günlük hayatta karşılaşılan her türlü sosyal konu hakkında ona bilgi vermek, zamanı geldiğinde kendisi aynı durumlarla karşılaştığında çocuğun daha güvende hissetmesini ve ne yapacağını bilecek kadar özgüvenli olmasını sağlar. Örnek vermek gerekirse bir çocuğa:
Bu gibi konularda çocuğa örnekler vererek onun bu gibi durumlarda nasıl konuşulması gerektiğine dair bilgi sahibi olmasını sağlamak çok büyük fayda sağlar. Bu sayede çocuk için doğru olan ve yapılması gereken sosyal iletişim yeteneğinin kazandırılması için ilk adım atılmış olur.
Sosyal iletişim becerileri söz konusu olduğunda bir çocuk için en önemli örnek her zaman anne ve babasının sergilediği davranış biçimidir. Çocuklar neredeyse her şeyi taklit ederek öğrendiği için sosyal becerilerini geliştirmesi adına çocuğa doğru örnek olmak ve etkili bir rol model olacak davranışlar sergilemek gerekir. Buna bağlı olarak:
Çocukla birlikte herhangi bir yere gezmeye çıkıldığında, ona karşılaşılan her şeyle alakalı sorular sormak onun düşünme yetisini geliştirirken aynı zamanda alternatif yanıtlar üretmesi konusunda yardımcı olur. Bu sayede farklı konular hakkında bilgilendirmeler yaparak her konu hakkında fikir sahibi olması konusunda çocuğa yardımcı olmak mümkün hale gelir.
Çocuklar, olumlu davranışlarının desteklemesinden dolayı çok fazla motive olurlar. Bu yüzden onun sosyal becerilerini geliştirmek açısından olumlu davranışlarını desteklemek gerekir. Bu sayede çocuğa özgüven aşılamak ve sağlıklı bir yetişkin olması yolunda en önemli adımı atmak mümkün hale gelir. Çocuğun arkadaşlarına gereken konularda yardımcı olmasını, hayvanları düzenli olarak beslemesini ya da odasını toplamasını desteklemek onun bu konularda teşvik edicidir.
Çocukların hayal dünyası, oyun kurma becerisi sayesinde genişleyen çocukların sosyal yetkinlikleri de buna göre genişler. Dolayısıyla kendi düşünce yapısını inşa etme becerisini kazanan çocuk kendisine has fikrini geliştirerek yaratıcılıklarını ortaya koyma fırsatı yakalar. Bu yüzden analitik düşünce yapısını ve problem çözme yeteneğini geliştirmek için oyunlar oynaması için çocuğu mutlaka doğru bir şekilde teşvik etmek gerekir.
Çocukların farklı ortamlar görmesi ve farklı insanlarla iletişim haline olması sosyal iletişim becerisini geliştiren çok önemli bir detaydır. Çocuk çevresinde gördüğü her insandan yeni bir şey öğrenerek iletişim kurma konusunda kendine daha fazla güvenmeye başlar. Bu konuda spor, sanat gibi kurs etkinlikleri aracılığı ile farklı ortamlara giren çocuk, ev ortamında aldığı eğitimi pekiştirerek daha rahat davranış biçimi olarak benimseyebilir. Buralarda yapacağı sosyal beceri etkinlikleri karşılaşılan sorunları akılcı yöntemlerle çözmeye çalışması, görgü kurallarına dikkat etmesi onun sosyal iletişim becerilerinin gelişmesi konusunda çok büyük katkı sağlar.
Sosyal beceri, sosyal yeterliliğin çok önemli bir parçasını oluşturmakla birlikte her bireyin çevresinde olan insanlara karşı gösterdiği davranışların tamamını içerir. Sosyal yeterlilik ise kişilerin çevresiyle uygun bir şekilde iletişim kurabilmesi için ihtiyacı olan sosyal becerilerinin olması ve gerekli alanlarda bu becerileri etkili bir şekilde kullanabilmesidir. Sosyal yeterlilik, bireyin içinde yaşadığı toplumun ve onun sosyal ilişkileriyle olan değerlendirmesine bağlı olarak değerlendirilir. Bu nedenle sosyal iletişim becerisinin başarı için çok önemli bir anahtar olduğunu ve bu nedenle çocukların erken çocukluk döneminden itibaren mutlaka desteklenmesi gereken bir konudur. Sosyal becerileri gelişen çocuklar, akranları arasında daha fazla sevilirken arkadaş edinme konusunda zorluk çekmezler. İnsanlarla çok daha iyi anlaşır ve girişken olmalarından dolayı birçok etkinliğe daha rahat dâhil olabilirler. Ayrıca kendilerini daha iyi ifade edebildiklerinden iletişim odaklı olur ve saldırgan davranış göstermezler.
Sosyal iletişimi güçlendirmek için çocukluk çağında yeterli desteği görmeyen çocuklar kendini rahat ifade edemeyen, her ortamda geri duran özgüvensiz bireyler olarak hayata karışır. Bu yüzden anne baba desteğinin yanı sıra gerektiğinde terapi yöntemleriyle çocukların sosyal becerileri doğru adımlarla desteklenmelidir. Sosyal becerilerin arkadaşlıkla, yakın ilişkilerle ve doğru iletişim becerisi dolayısıyla mutlulukla alakalı olduğu unutulmamalıdır. Sosyal becerisi yetersiz olan çocuklar gerekli becerileri öğrenme deneyim ve fırsatlarından yoksun kalır. Bundan dolayı da akranlarının önyargılarından kurtulmaları çok daha zorlaşır.
Meryem Yerli bu anlamda çocuklarda sosyal iletişim becerisini kazandırma konusunda etkili terapi ve oyunlarla bu beceriyi çocuğa kazandırmayı hedefler. Uzun yıllara dayanan çalışma tecrübesi ve çocukların özel durumuna uygun düzenlenen terapi ve tedavi yöntemleriyle Meryem Yerli, çocuklara aile sıcaklığında çok huzurlu bir ortam yaratır. Sizde çocuğunuz için en güvenilir ve en kaliteli hizmet anlayışını benimseyen Meryem Yerli farkını yaşamak için web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak hemen bize ulaşabilirsiniz. Meryem Yerli, söz konusu özel eğitim olduğunda uzmanların yer aldığı ve tamamen çocuk odaklı hizmetin sunulduğu tek adres olmaya devam ediyor.
